Viêm cơ tứ đầu đùi là một trong những tình trạng viêm gân phổ biến nhất, đặc biệt ở những người thường xuyên tham gia các hoạt động thể thao hoặc có công việc đòi hỏi sự vận động mạnh của chân. Bệnh có thể gây ra cảm giác đau nhức và khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động hằng ngày. Vậy làm thế nào để nhận biết sớm các dấu hiệu viêm cơ tứ đầu đùi và điều trị kịp thời? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những dấu hiệu rõ ràng của tình trạng viêm cơ túi đầu đùi và đưa ra cách khắc phục hiệu quả.
Viêm gân tứ đầu đùi là gì?
Viêm gân tứ đầu đùi là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở gân của cơ tứ đầu đùi, một nhóm cơ lớn nằm ở mặt trước của đùi. Gân này nối cơ tứ đầu đùi với xương bánh chè, đóng vai trò quan trọng trong việc duỗi gối và vận động chân. Viêm gân tứ đầu đùi thường xảy ra do chấn thương, quá tải khi tập luyện thể thao, hoặc các hoạt động vận động mạnh liên tục. Triệu chứng phổ biến của viêm gân tứ đầu đùi bao gồm đau, sưng, cứng cơ và giảm khả năng vận động ở khu vực này.
Xem thêm: Căng cơ đùi
Nguyên nhân gây ra bệnh gân cơ tứ đầu đùi
Viêm gân cơ tứ đầu đùi là một vấn đề phổ biến, đặc biệt đối với những người thường xuyên tham gia các hoạt động thể thao hoặc vận động mạnh. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra tình trạng này, chúng ta sẽ đi sâu vào các yếu tố tác động trực tiếp đến sự phát triển của bệnh.
Hoạt động quá mức và chấn thương
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra viêm gân cơ tứ đầu đùi là việc sử dụng quá mức nhóm cơ này trong thời gian dài. Những hoạt động như chạy bộ, nhảy, chơi bóng đá, bóng rổ hoặc các môn thể thao đòi hỏi sự linh hoạt và sức mạnh của chân đều có thể gây áp lực lớn lên gân cơ tứ đầu đùi. Khi nhóm cơ này phải hoạt động liên tục mà không có thời gian nghỉ ngơi, các mô gân có thể bị căng quá mức, dẫn đến tổn thương và viêm nhiễm.
Đặc biệt, trong các môn thể thao yêu cầu nhiều chuyển động nhanh, gân cơ dễ bị tổn thương nếu không được khởi động chuẩn bị kỹ lưỡng. Các vận động viên thường xuyên gặp phải tình trạng này khi không khởi động hoặc không tuân thủ các bài tập giãn cơ đúng cách, làm gia tăng nguy cơ chấn thương.
Thay đổi đột ngột trong cường độ tập luyện
Việc thay đổi đột ngột cường độ hoặc thời gian tập luyện cũng là một yếu tố dễ gây ra viêm gân cơ tứ đầu đùi. Cơ thể con người cần thời gian để thích nghi với mức độ vận động tăng dần. Tuy nhiên, khi bạn chuyển từ mức độ tập luyện nhẹ nhàng sang mức độ cao mà không có sự chuẩn bị, cơ và gân không đủ sức chịu đựng, dẫn đến viêm nhiễm.
Thêm vào đó, nếu bạn tập luyện với các bài tập đòi hỏi cơ tứ đầu đùi hoạt động mạnh mà không có sự tăng cường từ từ về cường độ, điều này dễ khiến gân bị quá tải, đặc biệt là với những người mới bắt đầu tập luyện hoặc những người quay lại sau thời gian dài không vận động.
Tập luyện sai kỹ thuật
Không chỉ tập luyện quá mức, việc thực hiện các động tác thể thao hoặc bài tập với kỹ thuật không đúng cách cũng là nguyên nhân quan trọng dẫn đến viêm gân cơ tứ đầu đùi. Khi bạn thực hiện các động tác nhảy, chạy hoặc squat sai kỹ thuật, áp lực sẽ không được phân bố đều trên các cơ và gân, khiến một số vùng chịu tải nặng hơn và dễ dẫn đến viêm gân.
Ví dụ, việc chạy với bàn chân không thẳng hoặc đặt trọng lực không cân bằng lên hai chân có thể gây áp lực lớn lên nhóm cơ tứ đầu đùi và dẫn đến tổn thương. Điều này thường thấy ở những người không được huấn luyện kỹ thuật chạy bộ đúng cách hoặc không có giày thể thao phù hợp.
Yếu tố tuổi tác và lão hóa
Tuổi tác cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển bệnh viêm gân cơ tứ đầu đùi. Khi tuổi tác tăng cao, các mô gân và cơ trong cơ thể có xu hướng giảm dần sự đàn hồi và độ bền, khiến chúng dễ bị tổn thương hơn. Các quá trình lão hóa tự nhiên làm mất đi sự linh hoạt của cơ và gân, làm cho chúng dễ bị viêm nhiễm và đau đớn khi phải hoạt động mạnh hoặc chịu áp lực lớn.
Ngoài ra, người lớn tuổi thường ít tập luyện thể thao đều đặn, dẫn đến cơ và gân không được giữ vững độ mạnh mẽ. Khi họ tham gia vào các hoạt động vận động đột ngột, nguy cơ viêm gân càng tăng cao.
Các vấn đề về cấu trúc cơ thể
Một số người có thể gặp viêm gân cơ tứ đầu đùi do các vấn đề liên quan đến cấu trúc cơ thể, chẳng hạn như chân không đều, lệch cột sống, hoặc bất kỳ tình trạng nào khiến cơ và gân hoạt động không đúng cách. Những vấn đề này có thể làm tăng áp lực lên gân cơ tứ đầu đùi, khiến nó phải làm việc nhiều hơn bình thường và dẫn đến viêm.
Ví dụ, nếu bạn có cấu trúc xương chân không đều, điều này có thể làm cho một chân chịu tải nặng hơn so với chân còn lại, làm gia tăng khả năng viêm gân ở chân bị ảnh hưởng. Những người có bàn chân phẳng hoặc vòm bàn chân quá cao cũng dễ gặp phải tình trạng này.
Thiếu sự phục hồi và nghỉ ngơi
Việc không dành đủ thời gian cho cơ thể nghỉ ngơi và phục hồi sau các buổi tập luyện cũng là một nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm gân cơ tứ đầu đùi. Cơ thể cần thời gian để sửa chữa và tái tạo các mô bị tổn thương sau mỗi buổi tập. Tuy nhiên, nếu bạn liên tục tập luyện mà không cho cơ thể thời gian nghỉ ngơi đủ, các mô gân sẽ không có cơ hội phục hồi và tình trạng viêm nhiễm dễ xảy ra.
Cách điều trị viêm cơ túi đầu đùi
Dưới đây là một số phương pháp cải thiện và ngăn ngừa tái phát tình trạng viêm cơ túi đầu đùi:
Nghỉ ngơi và giảm tải hoạt động
Một trong những biện pháp quan trọng nhất để điều trị viêm cơ tứ đầu đùi là nghỉ ngơi. Khi bạn gặp phải tình trạng viêm gân, việc tiếp tục các hoạt động gây áp lực lên nhóm cơ này sẽ khiến tình trạng trở nên trầm trọng hơn. Do đó, bạn nên tạm dừng hoặc giảm thiểu các hoạt động thể thao, công việc yêu cầu sử dụng nhiều chân để cho cơ thể có thời gian phục hồi.
Ngoài ra, có thể áp dụng phương pháp thay thế tạm thời như đi bộ nhẹ nhàng hoặc bơi lội, những hoạt động ít gây áp lực lên cơ tứ đầu đùi. Điều này giúp duy trì sự linh hoạt của cơ bắp mà không làm tăng thêm tình trạng viêm.
Sử dụng biện pháp chườm đá
Chườm đá là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả trong việc giảm viêm và giảm đau. Bạn có thể sử dụng túi đá hoặc khăn lạnh áp lên vùng bị viêm trong khoảng 15 – 20 phút mỗi lần, lặp lại 3 – 4 lần mỗi ngày. Đá lạnh giúp co mạch máu, làm giảm tình trạng sưng viêm ở gân cơ tứ đầu đùi, đồng thời giảm cảm giác đau nhức.
Tuy nhiên, cần lưu ý không nên chườm đá quá lâu hoặc đặt đá trực tiếp lên da để tránh nguy cơ bị bỏng lạnh. Bạn có thể quấn đá trong một chiếc khăn mỏng để tránh tác động mạnh lên da.
Sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm
Trong trường hợp viêm gân gây đau đớn nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc acetaminophen. Những loại thuốc này không chỉ giúp giảm đau mà còn có tác dụng chống viêm, hỗ trợ quá trình phục hồi của cơ thể.
Ngoài ra, nếu tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng và không cải thiện sau các biện pháp điều trị tại nhà, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc kháng viêm mạnh hơn hoặc tiêm corticosteroid để giảm viêm nhanh chóng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là một phương pháp điều trị lâu dài và hiệu quả đối với viêm cơ tứ đầu đùi. Các chuyên gia vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn bạn thực hiện các bài tập giãn cơ và tăng cường sức mạnh cho nhóm cơ tứ đầu đùi, giúp giảm áp lực lên gân và cải thiện sự linh hoạt.
Các bài tập này không chỉ giúp giảm đau mà còn ngăn ngừa tình trạng viêm gân tái phát trong tương lai. Đặc biệt, vật lý trị liệu giúp cơ thể lấy lại sự cân bằng, điều chỉnh lại tư thế và cách vận động để tránh gây áp lực không cần thiết lên gân cơ.
Sử dụng các biện pháp hỗ trợ như băng gối
Băng gối hoặc dây đeo hỗ trợ gối là một giải pháp hiệu quả trong việc giảm áp lực trực tiếp lên gân cơ tứ đầu đùi. Các loại băng này giúp giữ cố định khu vực bị viêm, ngăn ngừa các chuyển động mạnh làm tăng viêm và đau.
Xem thêm: Các bài tập đùi trước
Ngoài ra, băng gối còn có tác dụng giảm chấn động lên gân khi di chuyển, từ đó giúp bạn hoạt động mà không làm trầm trọng thêm tình trạng viêm. Tuy nhiên, không nên lạm dụng việc băng gối lâu dài vì điều này có thể làm cơ bắp yếu đi và giảm khả năng tự phục hồi của cơ thể.
Điều chỉnh thói quen vận động
Sau khi điều trị, việc thay đổi và điều chỉnh thói quen vận động là rất quan trọng để ngăn ngừa tình trạng viêm gân tái phát. Bạn nên thực hiện các bài tập khởi động kỹ trước khi tập luyện thể thao hoặc tham gia vào các hoạt động vận động mạnh. Điều này giúp cơ và gân được làm nóng, tăng cường sự linh hoạt và giảm nguy cơ chấn thương.
Ngoài ra, cần tránh việc tập luyện quá mức và dành đủ thời gian để cơ thể nghỉ ngơi, phục hồi sau mỗi buổi tập. Điều này giúp gân và cơ có thời gian sửa chữa và tái tạo các mô bị tổn thương, ngăn ngừa tình trạng viêm tái phát.
Phẫu thuật trong trường hợp nặng
Trong những trường hợp hiếm gặp, khi viêm gân cơ tứ đầu đùi trở nên quá nặng và không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường, phẫu thuật có thể được đề xuất. Phẫu thuật giúp sửa chữa các mô gân bị tổn thương nghiêm trọng hoặc loại bỏ phần gân bị viêm nhiễm nặng.
Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp cuối cùng sau khi các phương pháp không xâm lấn khác không có tác dụng. Quá trình phục hồi sau phẫu thuật cũng yêu cầu thời gian và sự kiên trì trong việc tập luyện phục hồi chức năng.
Tình trạng viêm cơ tứ đầu đùi không chỉ gây ra những cơn đau khó chịu mà còn ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Việc nhận biết sớm các nguyên nhân gây ra bệnh và áp dụng phương pháp điều trị kịp thời có thể giúp bạn hồi phục nhanh chóng. Thực hiện các biện pháp chăm sóc cơ bản, tránh vận động quá mức và tuân thủ các bài tập vật lý trị liệu là cách tốt nhất để bảo vệ và duy trì sức khỏe của cơ tứ đầu đùi.
Xem thêm: Cách giảm mỡ đùi hiệu quả trong 1 tuần
Đăng ký tập thử Pilates Miễn Phí